“Nhổ răng có đau không, có ảnh hưởng gì không, sau nhổ thì chăm sóc thế nào, bao nhiêu lâu bình phục hoàn toàn” là một trong những câu hỏi chúng tôi được nhận thường xuyên khi điều trị và tư vấn. Và một trong những câu hỏi chúng tôi nhận được thực sự nhiều tại phòng khám là “sau nhổ răng để lại 1 hốc lớn trong xương hàm thì cái hốc này có đầy lại không, bao nhiêu lâu cái hốc đầy lại để không bị rớt thức ăn vào đó nữa”? Chúng tôi trả lời ngay cho các bạn trong bài viết này.
Sau nhổ răng huyệt ổ răng chắc chắn sẽ đầy
Nội dung chính
Thời gian thì tùy vào kích thước chân răng nhổ, nếu răng chỉ có 1 chân thời gian đầy huyệt ổ răng có thể chỉ là 1 tháng, nhưng nếu răng nhiều chân, răng khôn mọc lệch trong góc hàm thời gian có thể tận 4 tháng. Vậy có phải trong 4 tháng đó bạn phải chịu cảnh khó chịu không?
Trả lời: Hoàn toàn không phải như vậy, 4 tháng là thời điểm lành thương xương hoàn toàn trong đó huyệt ổ răng lấp đầy bởi xương như một bộ phận liên tục của xương hàm. Còn sự lành thương mô lợi đã có sau 2 tuần và sau 1 tháng thì lợi trưởng thành. Vì vậy, gần như 2 tuần sau nhổ tất cả các triệu chứng khó chịu của bạn đã giảm đi rất nhiều thậm chí biến mất.
Đầu tiên về yếu tố ảnh hưởng quá trình lành thương
Các sự kiện sinh học lành thương là giống nhau tuy nhiên tốc độ, chất lượng lại khác nhau giữa người này với người khác.
Trước hết phải kể đến đó là kích thước vết thương như thế nào?
Nếu bạn nhổ răng cửa thì quá trình lấp đầy huyệt ổ răng sẽ nhanh hơn nhổ răng khôn. Thời gian lành thương phụ thuộc độ rộng, độ sâu, và mức độ xâm lấn tổ chức xung quanh.
Với những răng khôn đòi hỏi phải mở xương rộng, quá trình thực hiện bị đụng dập nhiều tổ chức thì lành thường cũng kéo dài hơn.
Cơ địa cũng như độ tuổi bệnh nhân
Những yếu tố về tuổi, tình trạng y tế hiện tại, các thói quen (như hút thuốc lá, uống rượu…) liên quan đến lành thương. Bệnh nhân trẻ tuổi thì lành nhanh hơn và những răng can thiệp sớm sẽ lành nhanh hơn răng nhiễm trùng mãn tính kèm theo tiêu xương hàm nghiêm trọng.
Những sự kiện sinh học ở thời điểm 24h đầu
Một cục máu đông màu đỏ thẫm đã hình thành, lấp đầy tại vị trí huyệt ổ răng, cục máu đông là rất cần thiết cho liền thương cũng như cầm máu. Hiện tượng chảy máu đã dừng hẳn, vẫn có thể có một ít máu loãng hòa trong nước bọt khi bạn súc miệng, hay cắn gạc, tuy nhiên máu không chảy ồ ạt và theo dòng.
Vùng lợi nhổ răng rất nhạy cảm khi chạm vào, ở những vùng mô bị sang chấn xung quanh sẽ quan sát thấy các đám trắng, và đặc biệt bắt đầu có sưng ngày càng tăng nhất là các tình huống nhổ răng khó. Sưng sẽ đạt đỉnh vào thời điểm ngày thứ 2,3 sau đó bắt đầu lắng dần.
Cục máu đông cũng được gia cố và ổn định trong một mạng lưới fibrin màu trắng. Nhiều người sau nhổ răng vào ngày thứ 3 thứ 4 thấy có đám trắng tại vị trí nhổ thì hoảng hốt tưởng thức ăn rớt vào và ra sức dùng tăm khều bỏ. Điều đó rất sai lầm có thể gây khởi phát một viêm huyệt ổ răng
Tiếp theo những sự kiện sinh học xảy ra sau 1 – 2 tuần
Sau 2 tuần đầu tiên tính từ thời điểm nhổ răng, mô lợi đã lành thương đáng kể, theo các nghiên cứu thì tốc độ lành thương lợi là 1mm cho mỗi tuần. Tùy kích thước răng nhổ lớn hay bé mà sự sửa chữa mức độ đến đâu. Cũng chính vì thời điểm 2 tuần lợi lành thường rất tốt nên bác sĩ sẽ chọn cắt chỉ khoảng ngày thứ 7- ngày thứ 10 nhằm không gây xáo trộn cho vết thương.
Với những răng 1 chân nhỏ như răng cửa dưới hoặc răng sữa, thời điểm 2 tuần gần như huyệt ổ răng đã đóng kín hoàn toàn. Răng lớn hơn như răng hàm nhỏ, răng nanh, răng nhiều chân thì có sự lành lợi nhưng chưa hoàn chỉnh, vẫn nhìn thấy 1 lỗ hổng lớn, vết thương sẽ khép dần từ ngoại vi đi vào trung tâm theo kiểu hướng tâm.
CHÚ Ý:
Thời điểm 2 tuần đầu tiên, bạn bắt đầu thấy dễ chịu, vị trí nhổ răng không gây ra bất cứ điều gì ảnh hưởng sinh hoạt cũng như ăn uống, tuy nhiên thực chất cục máu đông sau khi hình thành thì bị mô hạt xâm nhập một phần, đây là mô giàu collagen và kích động phát triển các mạch máu. Vào cuối giai đoạn này thì các mô hạt phát triển sâu hơn tạo ra các mạng lưới mạch máu non, tăng tuần hoàn cũng như biệt hóa tế bào. Chính vì vậy nếu bạn vận động quá mạnh, ăn đồ cứng chọc vào có thể khiến máu chảy rất nhiều. Cho nên chúng tôi khuyến cáo bạn vẫn nên ăn uống nhẹ nhàng và chưa nên nhai mạnh, ăn đồ cứng vào vùng răng vừa nhổ dù đã 2 tuần trôi qua và không còn đau nữa.
Sự kiện sinh học thời điểm 3-4 tuần
Thời điểm tuần thứ 3,4 hầu hết các sửa chữa mô mềm đã hoàn thiện. Bạn không cần có chú ý gì về việc chăm sóc khu phẫu thuật, tuy nhiên vẫn có thể thấy có một lỗ nhỏ chưa lành hẳn khuyết tại vị trí nhổ răng. Trường hợp nhổ răng khôn khó hay răng nhiều chân lượng mô bị mất lớn thì lỗ này có thể tồn tại vài tháng, bạn vẫn có thể cảm nhận phần lợi có một chút nhạy cảm nhẹ khi nhai trực tiếp đồ cứng lên đây tuy nhiên hoàn toàn không có vấn đề gì về chức năng. Các hốc sẽ càng ngày càng hẹp hơn và nông hơn do phần mô hạt được thay thế bởi xương từ các thành xung quanh, dưới lên trên và ngoài vào trong.
Cuối cùng sự kiện sinh học trong khoảng 2-4 tháng
Việc sửa chữa khuyết hổng xương để lại sau nhổ răng là mất thời gian nhất, trái ngược với lành thương lợi diễn ra nhanh chóng trước đó. Sau khoảng 8 – 10 tuần (2 tháng đến 2 tháng rưỡi) lượng xương đã hình thành đáng kể ước tính vào khoảng 2/3 công việc. Và vào tháng thứ 4 thì huyệt ổ răng lấp đầy hoàn toàn bằng xương. Sau quá trình lấp đầy cơ thể cần thêm 2-4 tháng nữa tức là thời điểm 6-8 tháng sau nhổ để tiếp tục trưởng thành, các đường viền cũng trở nên mịn màng, và cuối cùng đạt được mật độ xương như với vùng lân cận xung quanh. Chúng ta có thể xác nhận điều này bằng cách chụp x-quang.
Như vậy câu trả lời cho câu hỏi, bao nhiêu lâu thì lỗ huyệt ổ răng lấp đầu hoàn toàn sẽ là 4 tháng về mặt sinh lý.
Các bạn cũng chú ý: quá trình lành thương xương sẽ mất đi một phần chiều rộng, chiều cao đặc biệt là phía mặt ngoài. Và khi không trồng răng kịp thời sau thời điểm lành thương sẽ bắt đầu có tiêu xương tiếp. Theo kết quả nghiên cứu thời gian 2-3 năm sau nhổ, xương hàm tiêu đến khoảng 40 – 60%.
Vậy sau nhổ răng bao nhiêu lâu thì cấy chân răng nhân tạo tốt nhất?
Thực ra việc cấy chân răng có thể tiến hành theo nhiều concept khác nhau như cấy tức thì tức là nhổ xong thì cấy luôn, cấy implant sớm trong khoảng 1 tháng và cấy implant trễ sau 4-6 tháng. Nha sĩ sẽ dựa vào những tiêu chí như tuổi, kích thước chân răng nhổ, tình trạng nhiễm trùng để quyết định giúp bạn. Tại Nha khoa Asoka chúng tôi thường chọn thời điểm nhổ xong cấy luôn kèm ghép xương hoặc chờ đến khoảng 2-4 tháng. Vì khi cấy chân răng nhân tạo vẫn cần chờ thời gian tích hợp khoảng 4 tháng nữa. Nên phù hợp với sinh lý liền thương.
Tóm lại sự lấp đầy huyệt ổ răng sau nhổ diễn ra như sau:
▪ 2 tuần đầu có lành thương lợi, chưa có lành thương xương vẫn còn lỗ, thức ăn có nguy cơ kẹt vào lỗ hổng này nên có thể hỗ trợ động tác bơm rửa nhẹ nhàng.
▪ Sau 1 tháng lợi lành hoàn toàn nhưng có thể vẫn có lỗ khuyết hổng, lỗ thu hẹp dần về kích thước
▪ Sau 2-3 tháng, lành thương xương đi được 2/3 chặng đường, vị trí nhổ răng có thể có một lỗ nhỏ hoặc chỉ là khuyết lõm vùng lợi tuy nhiên hoàn toàn bình phục dù xương vẫn còn non.
▪ Sau 4 tháng thì vị trí nhổ răng đóng hoàn toàn, với sự hình thành xương lấp kín 6- 8 tháng xương trở nên tròn đều không có dấu vết gì của răng đã nhổ.
Hy vọng những chia sẻ của chúng tôi ngày hôm nay giúp các bạn hiểu hơn về sinh lý quá trình lành thương sau nhổ răng đồng thời có quyết định cho riêng mình trong việc chọn thời điểm trồng lại chiếc răng mới thích hợp. Nhổ răng khôn thì không phải trồng lại các bạn nhé.
